اگر کولر گازی شما در روزهای گرم تابستان هوای خنک تولید نمی کند یا به درستی عمل نمی کند، ممکن است نیاز به هواگیری کولر گازی داشته باشید. وجود هوا یا رطوبت در مسیر لوله کشی مبرد می تواند باعث کاهش کارایی دستگاه، مصرف بیشتر برق و حتی آسیب به کمپرسور شود. هواگیری به فرآیندی گفته می شود که طی آن، هوا و رطوبت باقی مانده از لوله ها خارج شده تا عملکرد کولر بهینه شود.
این کار به روش های مختلفی انجام می شود: با دستگاه وکیوم، به صورت دستی و حتی بدون دستگاه مخصوص. هرکدام از این روش ها بسته به شرایط فنی کولر و امکانات موجود کاربرد دارند. در ادامه، به بررسی کامل روش ها، نکات ایمنی و زمان مناسب انجام هواگیری اسپلیت می پردازیم تا از هزینه های تعمیر بی مورد جلوگیری کرده و عمر مفید دستگاه خود را افزایش دهید.
منظور از هواگیری کولر گازی چیست؟
در زمان نصب یا سرویس کولر گازی، هوای محیط یا رطوبت ممکن است وارد لوله های مبرد شود. این مسئله باعث اختلال در گردش گاز مبرد و در نتیجه کاهش بازدهی سرمایشی سیستم می شود. هواگیری کولر گازی یعنی حذف هوای اضافی، رطوبت و گازهای غیرقابل‌تراکم از لوله ها و اجزای داخلی اسپلیت. این کار برای جلوگیری از سوختن کمپرسور و افزایش بهره وری انرژی ضروری است.
در واقع بدون هواگیری صحیح، حتی بهترین کولر گازی نیز نمی تواند عملکرد ایده آل خود را نشان دهد. فرآیند هواگیری به صورت تخصصی انجام شده و نیازمند دانش فنی و ابزار مناسب است. در این مقاله، مراحل دقیق آن را بررسی می کنیم. این اطلاعات به شما کمک می کند تا در زمان نصب یا سرویس دستگاه، اطمینان یابید که فرایند هواگیری به درستی انجام شده است و آسیبی به تجهیزات وارد نمی شود.
اهمیت هواگیری اسپلیت در عملکرد و عمر دستگاه
یکی از نکات کلیدی در افزایش عمر مفید کولر گازی، انجام صحیح هواگیری اسپلیت در زمان نصب یا سرویس آن است. وجود هوا در لوله ها باعث ایجاد فشار ناهمگون در مدار تبرید می شود که در نهایت می تواند به کمپرسور آسیب زده و سیستم را با خرابی رو به رو کند. همچنین، عملکرد نادرست در هوادهی و سرمایش، مصرف بالای برق و صدای غیرمعمول از دیگر نتایج هواگیری ناقص هستند.
این موضوع نه تنها به کاهش کیفیت عملکرد دستگاه منجر می شود، بلکه هزینه های نگهداری را نیز افزایش می دهد. اگر هواگیری به درستی و با ابزار مناسب مثل وکیوم پمپ انجام شود، کولر گازی با حداکثر راندمان عمل خواهد کرد. این موضوع به ویژه در مناطق گرمسیر که کولرها به صورت پیوسته کار می کنند اهمیت بیشتری دارد. در ادامه با روش های اصولی انجام این فرایند آشنا می شوید تا از بروز این مشکلات جلوگیری کنید.
نحوه تشخیص زمان مناسب برای هواگیری اسپلیت
ممکن است شما پس از مدتی استفاده متوجه شوید که کولر گازی دیگر مانند گذشته خنک نمی کند یا صدای غیرعادی تولید می کند. در چنین شرایطی، یکی از اولین احتمالات وجود هوا در مدار تبرید است. نشانه های نیاز به هواگیری اسپلیت شامل کاهش محسوس سرمایش، کارکرد طولانی مدت کمپرسور، بالا رفتن مصرف برق و مشاهده شبنم یا برفک روی لوله ها است.
اگر این علائم را دیدید، قبل از هرگونه تعویض قطعات یا تعمیر، هواگیری را بررسی کنید. معمولاً پس از شارژ مجدد گاز یا نصب مجدد یونیت داخلی یا خارجی، انجام هواگیری ضروری است. حتی گاهی ورود ناخواسته رطوبت یا آلودگی های محیطی هنگام سرویس دوره ای می تواند باعث بروز این مشکل شود. بررسی دقیق این علائم توسط تکنسین مجرب، پیش از هر اقدامی، هزینه های اضافی و آسیب به دستگاه را کاهش خواهد داد.
روش های هواگیری کولر گازی
برای هواگیری کولر گازی چند روش متفاوت وجود دارد که بسته به امکانات و شرایط فنی دستگاه انتخاب می شوند. استفاده از دستگاه وکیوم یکی از روش های حرفه ای و ایمن است که در سرویس های تخصصی استفاده می شود. در این روش، وکیوم پمپ تمام هوای داخل لوله ها را خارج کرده و فضای کاملا خلأ ایجاد می کند. روش دیگر، هواگیری دستی است که بیشتر در موارد خاص یا نبود ابزار حرفه ای کاربرد دارد.
همچنین برخی افراد از روش بدون وکیوم نیز استفاده می کنند که البته دقت و مهارت بالایی می طلبد و در صورت اشتباه ممکن است به دستگاه آسیب برسد. انتخاب روش مناسب باید با توجه به شرایط نصب، نوع کولر، ظرفیت دستگاه و تجربه نصاب انجام شود. در ادامه، هر یک از این روش ها را به تفصیل بررسی می کنیم تا دید واضح تری نسبت به مزایا، معایب و مراحل اجرای آن ها داشته باشید.
آموزش گام به گام هواگیری کولر گازی به روش دستی
در روش دستی، تکنسین با استفاده از شیر سرویس، هوا و رطوبت را به صورت کنترل شده از لوله ها خارج می کند. برای این کار به دقت و سرعت عمل بالا نیاز است. مراحل انجام به صورت زیر است:
- خاموش کردن برق کولر گازی: پیش از هر کاری، دستگاه باید از برق کشیده شود تا خطر برق‌گرفتگی از بین برود.
- اتصال شلنگ گیج فشار به شیر سرویس: با اتصال شلنگ به شیر، فشار داخل سیستم بررسی می شود.
- باز کردن کوتاه مدت شیر سرویس: با یک حرکت کوتاه، هوای داخل سیستم آزاد می شود. این کار باید به سرعت و در چند مرحله انجام شود.
- بستن کامل شیر سرویس: پس از خارج شدن کامل هوا، شیر بسته می شود تا گاز مبرد در سیستم حفظ شود.
- بررسی فشار و عملکرد کولر: در پایان باید عملکرد سیستم بررسی شود تا از نبودن هوا مطمئن شوید.
در روش دستی باید توجه داشت که تخلیه کامل هوا بدون ابزار دقیق کار دشواری است و امکان خطا وجود دارد.
مراحل دقیق هواگیری اسپلیت با دستگاه وکیوم
روش وکیوم دقیق ترین و مطمئن ترین روش برای هواگیری اسپلیت محسوب می شود. در این روش، از دستگاه وکیوم پمپ برای ایجاد خلأ استفاده می شود که هوا، رطوبت و هرگونه گاز اضافه را کاملاً از سیستم خارج می کند. مراحل انجام آن عبارت‌اند از:
- خاموش کردن کامل کولر و قطع برق: برای حفظ ایمنی، قبل از هر کاری برق دستگاه را قطع کنید.
- اتصال شلنگ وکیوم پمپ به شیر سرویس: شلنگ باید بدون نشتی و دقیق متصل شود.
- روشن کردن وکیوم پمپ: دستگاه به مدت 15 تا 30 دقیقه کار می کند تا هوا و رطوبت خارج شود.
- بررسی فشار گیج: وقتی فشار به صفر مطلق نزدیک شد، یعنی فرآیند هواگیری کامل است.
- بستن شیر و جدا کردن شلنگ: پس از رسیدن به خلأ مناسب، شلنگ جدا می شود و دستگاه آماده بهره برداری است. این روش بهترین گزینه برای اطمینان از عملکرد درست سیستم است و توصیه می شود حتماً توسط افراد حرفه ای انجام شود.
آیا می توان کولر گازی را بدون وکیوم هواگیری کرد؟
در برخی موارد خاص که دسترسی به وکیوم پمپ ممکن نیست، می توان از روش جایگزین برای هواگیری کولر گازی استفاده کرد. این روش بیشتر در نصب های خانگی یا شرایط اضطراری به کار می رود. اما باید با دقت بسیار بالا انجام شود تا آسیب به سیستم وارد نشود. روش کلی آن به شرح زیر است:
- باز کردن کوتاه شیر مایع: هوا از طریق شلنگ با فشار گاز خارج می شود.
- کنترل دقیق فشار: این کار باید چند مرحله ای انجام شود تا خروج کامل هوا تضمین شود.
- بررسی عملکرد یونیت داخلی: پس از اتمام مراحل، کولر روشن شده و عملکرد آن تست می شود.
- این روش ریسک بالایی دارد و توصیه نمی شود مگر در شرایطی که ابزار تخصصی در دسترس نباشد. استفاده مکرر از این روش می تواند به کاهش طول عمر کمپرسور منجر شود.
نکات ایمنی ضروری هنگام هواگیری اسپلیت
در حین انجام هواگیری اسپلیت، رعایت نکات ایمنی اهمیت بسیاری دارد. عدم توجه به این نکات می تواند به آسیب جدی به دستگاه و حتی فرد مجری منجر شود. مهم ترین نکات ایمنی عبارت‌اند از:
- استفاده از تجهیزات ایمن: از دستکش عایق و عینک ایمنی استفاده کنید.
- قطع کامل برق دستگاه: هیچ گاه در زمان متصل بودن برق، فرآیند هواگیری را آغاز نکنید.
- عدم تماس مستقیم با گاز مبرد: تماس گاز با پوست یا چشم می تواند خطرناک باشد.
- استفاده از ابزار مناسب: شلنگ‌های گیج و وکیوم پمپ باید بدون نشتی و سالم باشند.
- اجرای عملیات در محیط باز یا دارای تهویه مناسب: در فضاهای بسته، امکان خفگی یا آتش سوزی وجود دارد.
با رعایت این نکات، می توانید اطمینان حاصل کنید که عملیات هواگیری با ایمنی کامل انجام شده و آسیبی به شما یا کولر وارد نخواهد شد.
